نخستین معامله برق سبز در بورس انرژی انجام شد

مجتبی سلگی / مساله انرژی در ایران یک موضوع روز است که اگر برای آن تصمیم‌گیری نشود، کشور در آینده با بحران‌های جدی مواجه خواهد شد. راه‌اندازی تابلوی برق سبز و ورود انرژی تجدیدپذیر به تالار شیشه‌ای بورس می‌تواند پاسخی به ۳ مساله ناترازی برق، ناترازی گاز و ناترازی منابع مالی در حوزه انرژی باشد. علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیرو دیروز در مراسم رونمایی از تابلوی برق سبز در بورس انرژی با بیان اینکه در بین کشورهای منطقه ایران اولین کشور است که این کار را آغاز کرده، اظهار کرد: با انجام این کار معضل سرمایه‌گذاران که نمی‌توانستند مطالبات خود را به‌موقع دریافت کنند، برطرف خواهد شد.

به گزارش «طلوع سیاست»، وزیر نیرو با اشاره به دلایل اهمیت توسعه انرژی‌های تجدیدپذیر گفت: با توجه به اینکه با ناترازی قابل توجهی در تامین برق مواجه هستیم، این مساله روش بسیار خوبی برای رفع ناترازی‌هاست. دلیل دوم اقتصادی بودن صنعت تجدیدپذیر است.

وی ادامه داد: این انرژی در مقایسه با هر روش دیگری در تامین برق حتی نسبت به روش‌های تامین برق حرارتی بسیار ارزان‌تر و معقول‌تر است. علاوه بر این‌ در حوزه محیط زیست نیز تجدیدپذیرها به عنوان یک انرژی پاک و دارای کمترین آلایندگی شناخته می‌شوند.

محرابیان با بیان اینکه بشر راهی ندارد غیر از اینکه برای تامین انرژی از روش‌هایی که موجب کاهش آلایندگی می‌شود استفاده کند، اظهار کرد: در حال حاضر در تمام روش‌های تولید برق جز تجدیدپذیرها مصرف آب قابل توجهی انجام می‌شود. در برخی روش‌ها مانند تولید برق در نیروگاه‌های بخار مصرف آب بسیار زیاد بوده و در برخی روش‌ها نیز مصرف آب کمتر است و ما به عنوان کشوری واقع در منطقه‌ای خشک و نیمه‌خشک باید نسبت به این موضوع حساس باشیم.

وی درباره دلایل عدم توسعه تجدیدپذیرها در این مدت تصریح کرد: به ‌رغم ۵ توجیه بسیار ارزشمند، به دلیل اقتصاد و رقابت ناجوانمردانه با دیگر روش‌های تامین برق، شاهد توسعه نیافتن این صنعت هستیم. محرابیان اضافه کرد: در روش‌های دیگر قیمت سوخت صفر است به همین دلیل گمان می‌کنیم انرژی‌های تجدیدپذیر بسیار گران هستند. برای هر یک کیلووات تولید برق به طور متوسط ۲۷ صدم لیتر سوخت مایع یا ۲۷ صدم مترمکعب گاز مصرف می‌کنند که می‌بینیم تجدیدپذیرها ارزان‌قیمت به حساب می‌آیند.

وی با بیان اینکه بورس انرژی پاسخگوی ابهام اقتصادی در تامین برق کشور است، اظهار کرد: بورس سبز امکان رقابت را برای تولیدکنندگان تجدیدپذیر فراهم می‌کند، ضمن اینکه به چالش موجود در این حوزه نیز قانونگذار پاسخ داده است.

وزیر نیرو تصریح کرد: زمانی که برق را از سوخت صفر توزیع می‌کنیم، امکان رقابت‌پذیری برای تجدیدپذیرها وجود ندارد، به همین دلیل در قانون گفته شده که صنایع در سال اول یک درصد برق‌شان را یا از طریق تجدیدپذیرها یا از محل عرضه بورس تامین کنند، ضمن اینکه دولت نیز در این راستا کمک کرده است.

وی توضیح داد: بخش اداری موظف شده است ۵ درصد برق خود را از طریق تجدیدپذیرها تامین و در صورت عدم تامین باید این میزان را از محل بورس انرژی دریافت کند.

محرابیان اظهار کرد: قانونگذار مشخص کرده است که امسال صنایع یک درصد برق مورد نیاز خود را از طریق انرژی تجدیدپذیر تامین کنند و می‌توانند این میزان انرژی را با احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر تامین و در غیر این صورت از طریق تابلوی برق سبز در بورس انرژی ایران تامین کنند.

بر اساس قانون، سمت عرضه این تابلو را نیروگاه‌های تجدیدپذیر و سمت تقاضا را ادارات و صنایع بر اساس قوانین پوشش می‌دهند. این تابلو با رقابتی کردن نرخ فروش برق و ایجاد جذابیت برای سرمایه‌گذاری می‌تواند به انگیزه‌ای برای توسعه نیروگاه‌های تجدیدپذیر بدل شده و مساله ناترازی برق را حل کند. از طرفی چون بازاری با ویژگی پرداخت آنی در این تابلو مهیاست، همچنین ناترازی مالی را نیز برای این نیروگاه‌ها حل کرده‌ایم و از طرفی افزایش ظرفیت نیروگاه‌‎های تجدیدپذیر به متنوع‌سازی سبد سوخت نیروگاه‌ها و کاهش نیاز به گاز طبیعی ختم می‌شود.

از سوی دیگر، با راه‌اندازی تابلوی برق سبز، همراه با رها کردن یک تیر از چله کمان، چندین نشان هدف گرفته می‌شود و انتظار می‌رود ظرفیت نیروگاه‌های تجدیدپذیر در کشور با این شیوه چندین برابر شود. تقاضای این بازار ابتدا با تکلیف به دولت برای خرید برق ادارات از تابلو و سپس تکلیف صنایع برای تامین انرژی از این محل با مشوق‌هایی شکل می‌گیرد.

در این راستا محمد پورحمید، کارشناس حوزه انرژی در بیان مزایای راه‌اندازی تابلوی برق سبز به فارس گفت: رهبر انقلاب در بیانات نوروزی‌شان بر لزوم تحول در ساختارها و رفع انحصار توسط دولت تاکید کردند و می‌توان گفت راه‌اندازی تابلوی برق سبز یکی از مصادیق دقیق این تحول است که در سال رشد تولید شاهد آن بوده‌ایم.

وی ادامه داد: رفع انحصار از فروش برق با راه‌اندازی سازوکار بورس علاوه بر اینکه راهکاری برای رفع ۳ ناترازی گاز، برق و منابع مالی است، زمینه جهش در تولید برق تجدیدپذیر کشور را فراهم خواهد کرد.

در مرحله اول قرار است ۱۵۰ مگاوات برق مربوط به سازمان انرژی‌های تجدیدپذیر و بهره‌وری انرژی برق (ساتبا) و ۱۰ مگاوات برق نیروگاه‌های دیگر در تابلوی بورس انرژی عرضه شود که این رقم تا ۹۰۰ مگاوات امکان افزایش دار‌د.

رئیس سازمان بورس در مراسم رونمایی از تابلوی برق سبز در بورس انرژی مساله مربوط به سرمایه‌گذاری را به عنوان یکی از بحث‌های جدی در صنعت برق معرفی کرد و افزود: با توجه به وجود شرایط خاص در این صنعت، همواره محصولات این صنعت مشمول قیمت‌گذاری هستند که این امر باعث شده در مقاطعی قادر به سرمایه‌گذاری در این صنعت نباشیم.

مجید عشقی اظهار داشت: به دنبال راه‌اندازی تابلوی برق سبز، سرمایه‌گذاران قادر به پیش‌بینی آینده این صنعت برای فروش محصولات خود خواهند بود.

عشقی ادامه داد: در بازار سرمایه این آمادگی را داریم تا به منظور توسعه سرمایه‌گذاری در شرکت‌ها، از طریق روش‌های مختلف اقدام به تامین مالی شرکت‌های موجود کنیم و همچنین سازمان بورس می‌تواند در کمترین زمان اقدام به تامین مالی برای شرکت‌های جدید در قالب صندوق پروژه، ابزار بدهی و شرکت سهامی عام پروژه کند.

وی گفت: این اطمینان را داشته باشید که منابع خوبی در بازار سرمایه برای توسعه تجهیزات و زیرساخت‌ها وجود دارد که این امر مشروط به توجیه‌پذیر بودن طرح است. عشق به مدیریت مصرف صنایع اشاره کرد و افزود: روند قطعی برق در سال گذشته از طریق برنامه‌ریزی‌های انجام شده توسط وزارت نیرو کاهش یافت که امیدواریم امسال به واسطه مدیریت بهتر، از صنایع حمایت کنیم تا دیگر دچار افت تولید نشوند.